Таърихи кафедра
Сохаи чарроҳии кудакони ҷумҳурӣ соли 1964 дар заминаи кафедраи ҷарроҳии кӯдаконаи факултаи педиатрии донишкадаи давлатии тиббии Тоҷикистон ва се шӯъбаи ҷарроҳии кӯдаконаи дорои 120 кат дар беморхонаи клиникии ҷумҳуриявӣ, ки худи ҳамон сол ташкил карда шудааст, фаъолияти худро шуруъ кард.
Солҳои 1964-1965 дар сохаи ҷарроҳии кудакон танҳо ҷарроҳони умуми фаъолият мекарданд.
Рушди ҷарроҳии кудакон дар Тоҷикистон мехнати дастаи калони ташкилкунандагон ва ҷарроҳон мебошад. Аз қадамҳои аввал хидмати мо аз ҷониби Вазорати тандурустии ҷумҳурӣ (И. А. Саженин, Л. В. Шанский, Ҳ. М. Абдушукурова), ректори онишкадаи давлатии тиббии Тоҷикистон, профессор З.П. Хоҷаев, сармутахассиси ҷумҳурӣ ва сипас ректори ДМИТ, профессор К.Т. Тоҷиев, мудири кафедраи ҷарроҳии ДМТ, профессор Н.З. Монаков. Дар соли якум, клиника дорои 160 кат буд, баъдан ба 185 кат васеъ карда шуд. Ёрии беназир дар кори клиникии ҷарроҳии кудакон сардухтурони беморхонаи клиникии №3 номзади илмҳои тиб А.К. Абдуллоев, М.К. Аюбова, М.М. Одинамамадова.
Ташкилкунандагон ва устодони аввалини кафедраи ҷарроҳии кӯдакон таҳти роҳбарии мудири кафедра, профессор А.Т. Пулатов: Н.Х. Умеҷонов, В.Д. Бромберг, Р.И. Палагина, B.A. Ткаченко, В.А. Игнатова, В.С. Ян, Ш.Р. Султонов, М.Н. Нуриддинов, И.Б. Хан, А.А. Азизов, И.Д. Деҳканов ва дигарон.
Соли 1974 дар клиникаи ҷарроҳии кӯдакон мақоми ҷамъияти ҷумҳуриявии ҷарроҳони кудакона ро ба даст овард; таълими мунтазами кадрҳо дар ҷарроҳии кӯдакон ва анестезиологияи кӯдакон оғоз ёфт. Барои кӯдакони навзод шӯъбаҳо ва бригадаҳои махсус ташкил карда шуданд (В.Д. Бромберг, М.Н. Нуриддинов, И.Д. Деҳканов); Шӯъбаи ҷарроҳии таъҷилӣ (Б.А. Ткаченко); сирояти чирку ҷарроҳӣ (И.Е. Пичко, Сафаров А.С.); гастроэнтерология ва проктология (Р.И. Палагина, Ахмедов Х.А.); урологияи кудакон (В.А. Игнатова, А.А. Азизов, Л.Ф. Степанова); анестезиология ва реаниматсия (Н.Х. Умеҷонов, Ш.Р. Султонов, Р.Р. Яртиев, И.Б. Хан); ҷарроҳии батн (В.С. Ян, Л.Е. Ким, Т.А. Абдуфатаев); озмоишгоҳҳои биохимиявӣ ва экспресс дар соли 1969 (Н.Р. Кадушкина, П.Ю. Штайман); шӯъбаи ҷарроҳии кӯдаконаи махсусгардонидашуда (Ш.Н. Давлятмамадов, С.З. Зиёдинов) соли 1976; утоқҳои физиотерапевтӣ (М.М. Назирбекова), терапияи амалӣ (Н.Н. Борисенко) соли 1970; шӯъбаи оксигенатсияи гипербарикӣ (Н.В. Ермошкевич, Ф.З. Саломов) дар соли 1988. 1976 сол ҳуҷраи рентгенӣ (С.А.Сунцова).
Дар солҳои минбаъда, офисҳо ташкил карда шуданд: гемосорбсия (П.П. Новиков), УФО-и хун(Ф.З. Саломов), эндоскопия (А.П. Трофименко), ултрасадо (А.Р. Зиёвиддинов), ангиография (Г.Н. Еникеев, Г.Н. Мазаков), терапияи лазерӣ (Р.Р. Рофиев), таҳқиқоти экспресси бактериологӣ (М.Ш. Муборакшоев).
Соли 1985 шӯъбаи қабули клиника ва кати якрӯзаи ҷарроҳии кӯдакона ташкил карда шуд (М.Н. Нуриддинов, И.Е. Пичко), соли 1993 дар заминаи Беморхонаи давлатии кӯдаконаи № 10 (сардухтур И.А.). Байзарова) маркази ҷарроҳии кудаконаи амбулатори ташкил карда шудааст. (С.З. Зайниддинов, А.А. Файзулаев).
Дар маҷмӯъ, зиёда аз 50 намудҳои чаррохи, терапевтӣ ва ташхиси аслӣ ва гуногуни такмилёфтаи A.T. Пулатов ва кормандони клиникаи ҷарроҳии кудакон ба кори харрузаи чаррохони кудакона чори карда шуд.
Кормандони клиника 5 рисолаи докторӣ ва 42 рисолаи номзадиро дифоъ карданд, 18 монография ва дастурҳои таълимӣ, 52 тавсияи методӣ нашр карданд, 17 шаҳодатномаи муаллифӣ ва зиёда аз 350 шаҳодатномаро барои пешниҳоди рационализаторӣ ба даст оварданд. Кормандони клиника дар маҷаллаҳои марказӣ ва ҷумҳуриявӣ зиёда аз 2000 мақолаҳои илмӣ чоп кардаанд, аз ҷумла 280 дар маводҳои конфронсҳо, конгрессҳо ва симпозиумҳо. 15 маҷмӯаи мақолаҳои кафедра ва маводҳои конфронсҳо, конгрессҳо ва 80 таҳияи дастурҳои методӣ барои донишҷӯён пешкаш карда шудааст. Ҳоло як дастури ҷарроҳии кӯдакон барои табибон ва донишҷӯён таҳия карда мешавад.
Соли 1996 бо ташаббуси Вазорати Тандурустии Чумҳурӣ дар шаҳри Душанбе беморхонаи клиникии кӯдаконаи ҷарроҳии шаҳрӣ бо 76 кат, шӯъбаҳои ҷарроҳии 1 ва 2 бо 35 кат ва шӯъбаи анестезиологӣ-реаниматсионӣ бо 6 кат ташкил карда шуд. Пойгоҳи кафедраи ҷарроҳии кудакон, анестезиология ва реаниматсияи институти такмили ихтисоси баъдидипломии тиббии Тоҷикистон буда, дар он курсҳои такмили ихтисос барои ҷарроҳони кудакон, анестезиолог ва реаниматологҳо пешбинӣ шудаанд, илова бар ин, кӯмаки таъҷилӣ ва банақшагирифтаи ҷарроҳӣ ба кӯдакони шаҳр дар тӯли шабонарӯз таъмин карда мешавад. Дар айни замон, маркази ҷарроҳии педиатрӣ ба маркази клиникии ҷарроҳии кудакони Маркази Миллии Тиббии "Шифобахш" -и Ҷумҳурии Тоҷикистон номгузорӣ шудааст, ки он пойгоҳи кафедраи ҷарроҳии кӯдаконаи анестезиология ва реаниматсияи Донишгоҳи Давлатии Тиббии Тоҷикистон ба номи Абӯалӣ Ибни Сино дорои 197 кат аст, шумораи умумии катҳо дар шӯъбаи ҷарроҳии кӯдакон 1500 нафар аст.
Аз соли 1997 то 2010 Кафедраи ҷарроҳии кӯдакон, анестезиология ва реаниматологияи ДДТТ ба номи Абӯалӣ ибни Сино ро корманди шоистаи илмии Ҷумҳурии Тоҷикистон, д.и.т., профессор Азизов Аъзам Азизович роҳбарӣ мекард. Дар тӯли ин солҳо дар клиника усулҳои мухталифи ҷарроҳии узвҳо ва системаҳои гуногун ҷорӣ карда шуданд.
Аз соли 2010 то ҳол кафедраи ҷарроҳии кӯдакон, анестезиология ва реаниматология, ДДТТ ба номи Абӯалӣ ибни Сино тахти рохбарии д.и.т., профессор Султонов Шералӣ Раҳмонович мебошад. Дар кафедра 2 профессор, 3 дотсент, 15 номзади илм фаъолият доранд. Дар тӯли ин солҳо даста усулҳои мухталифи табобати ҷарроҳии бемориҳои гуногуни узвҳои кафаси сина ва шикам, инчунин системаи устухон таҳия кардааст.
